Pierwsze koło gospodyń pod nazwą „Towarzystwo Gospodyń” powstało w 1866 roku w Piasecznie k/Gniewa na Pomorzu, a pierwsze o nazwie KGW, nazwie która obowiązuje do dziś, założyła Filipina Płaskowicka w Janisławicach w woj. łódzkim w 1877 roku. Dawniej koła gospodyń koncentrowały swoje działania głównie w obszarach wzajemnej pomocy w pracach gospodarskich, prowadzeniu wypożyczalni naczyń, organizowaniu wiejskich uroczystości i odpustów, rozprowadzaniu kurczaków i młodej trzody chlewnej. Dziś Koła Gospodyń Wiejskich  to organizacja stanowiąca liczącą się bazę samorządu rolniczego, która może podejmować szereg działań gospodarczych i społecznych na wsi.

Koła Gospodyń Wiejskich jest samorządną i niezależną organizacją społeczno-zawodową kobiet wiejskich działającą w ramach organizacji kółek rolniczych. Reprezentują interesy i działają na rzecz poprawy sytuacji społeczno-zawodowej kobiet wiejskich. Program działalności KGW wynika głównie z potrzeb kobiet i ich rodzin oraz potrzeb wsi i rolnictwa. W obecnych czasach program ten jest stale dostosowywany do zmieniających się warunków i koncentruje się on na pięciu obszarach działania, które dotyczą:

• pomocy rodzinie wiejskiej w wychowaniu, kształceniu i zapewnieniu wypoczynku wakacyjnego dzieci i młodzieży.

• działania na rzecz ochrony zdrowia oraz zabezpieczenia socjalnego rodzin wiejskich, poprzez rozwój oświaty zdrowotnej, podnoszenie stanu sanitarnego obejść gospodarskich, kultury zdrowotnej mieszkańców wsi oraz pomocy ludziom starszym i niepełnosprawnym;

• rozwijania różnych form przedsiębiorczości wśród kobiet, aktywnych form walki z bezrobociem, poszukiwania alternatywnych źródeł dochodu, wielofunkcyjnego rozwoju wsi, pozyskiwania dotacji w ramach programów pomocowych dla rolnictwa

• racjonalizowania wiejskiego gospodarstwa domowego i działów produkcji rolniczej prowadzonych głównie przez kobiety;

• zwiększania uczestnictwa mieszkańców wsi w kulturze, kultywowanie folkloru i sztuki ludowej.

Działalność kół gospodyń we wsiach i gminach prowadzona jest w ramach współpracy z organizacjami młodzieżowymi, ochotniczymi strażami pożarnymi, spółdzielczością wiejską, organami samorządu terytorialnego i administracji rządowej oraz instytucjami obsługującymi wieś i rolnictwo. Duże znaczenie ma wieloletnia i trwała współpraca z Kociołem katolickim. Wszystkie święta kościelne, dożynki parafialne, gminne czy wojewódzkie, odpusty i inne uroczystości,  najczęściej organizowane są z wydatną pomocą kobiet z Kół Gospodyń Wiejskich. Kobiety z KGW dekorują trasy procesji, przygotowują regionalne potrawy na pokazach świątecznych stołów, a na tradycyjne uroczystości dożynkowe przygotowują piękne wieńce dożynkowe. A ile przy tym wykazują inwencji i zapału, aby z roku na rok zaprezentować piękniejszy wieniec dożynkowy. Koła Gospodyń Wiejskich są często podporą w organizowaniu parafialnych pielgrzymek do Częstochowy, do Lichenia , czy też do innych miejsc kultu Maryjnego.

W pielęgnowaniu ludowych i narodowych tradycji dużą niewątpliwie zasługę mają  proboszczowie wiejskich parafii, którzy nawiązują z kołami gospodyń dobre relacje, inspirują kobiety w ich pracy.  Sami także angażują się w działania na rzecz  lokalnych społeczności, organizując konkursy, wystawy, akcje charytatywne i społeczne.

W ostatnich latach nastąpił wzrost aktywności kół gospodyń wiejskich. Coraz częściej zakładane są nowe lub reaktywowane stare koła. Kobiety wiejskie czynią to, gdyż zauważają dorobek kulturowy i społeczny swoich matek i babć, oraz mają na uwadze zwiększone możliwości odnowy wsi i aktywizacji społeczeństwa wiejskiego. 

Przewodnicząca Rady Kół Gospodyń Wiejskich

Bernadetta Niemczyk